خبرنگاران دو راهی سخت اتحادیه اروپا در خصوص ترکیه - کلوب آگهی

با ما سفر کنید و با تور اروپا ترکیبی از قاره سبز دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.

به گزارش خبرنگاران، افزایش تنش ها بین آنکارا و آتن بر سر کوشش های ترکیه برای یافتن میدان های گازی جدید در شرق مدیترانه وارد مرحله جدیدی شده است. کشورهای اروپایی که تا کنون نتوانسته اند اختلافات دو کشور را حل و فصل نمایند اکنون متوسل به تهدید و اعمال تحریم ها علیه یکی از اعضای ناتو شده اند.

دولت آلمان می گوید کوشش نموده است تا حد ممکن از اعمال تحریم های اتحادیه اروپا علیه ترکیه جلوگیری کند. در صورت صحت این ادعا باید گفت کوشش های آلمان برای آرام سازی روابط بین اتحادیه اروپا و ترکیه تا کنون ناموفق بوده است. در شرح علت این امر هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان روز دوشنبه در بروکسل گفت که تحرکات زیادی صورت گرفته و اوضاع را بغرنج نموده است.

اکنون قرار است در نشست سران اتحادیه اروپا در روزهای پنجشنبه و آدینه درباره این تنش تصمیم گیری گردد. موضوع اصلی، رایزنی در خصوص اقدامات مجازاتی برای اکتشاف گاز ترکیه در خارج از قبرس است که از سوی طرف یونانی غیرقانونی تلقی می گردد. یونان همچنین خواهان تحریم تسلیحاتی اتحادیه اروپا علیه ترکیه است. با توجه به این که ترکیه جزو همپیمانان اروپا در ناتو به شمار می رود، هر چند بعید است برای چنین اقدامی موافقت لازم از سایر کشورهای اتحادیه اروپا داده گردد، اما اعمال تحریم های اقتصادی دور از ذهن نیست.

زمینه های اختلاف اروپا با ترکیه

ماس پس از مشورت با سایر وزرای خارجه اتحادیه اروپا نگرانی اصلی برلین را واکنش نسنجیده اتحادیه اروپا به آن چیزی است که برای مدتی بسیار طولانی به ویژه در خصوص قبرس بحث می گردد. در اصل آلمان بر این عقیده است که اتحادیه اروپا باید به گفت و گو با ترکیه ادامه دهد. با این حال گویا آلمان از آخرین تحولات ناامید شده است. ماس می گوید کشورش در چند هفته گذشته کارهای زیادی برای دستیابی به سازش بین ترکیه، یونان و قبرس انجام داده اما متاسفانه این کوشش نتیجه نداده است.

جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیانیه مشابهی را پس از مشورت با وزرای خارجه اتحادیه اروپا صادر کرد و گفت که اوضاع بیشتر خراب شده است. اتحادیه اروپا اعلام نموده که کوشش برای تغییر راستا ترکیه در موضوعات اصلی درگیری قبل از خاتمه سال شکست خورده است. به گفته بورل وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه به اتفاق آرا اظهار داشتند که هیچ تغییر اساسی در جهت رفتار آنکارا رخ نداده و برعکس اوضاع از چند جنبه بدتر نیز شده است.

ماس نیز می گوید آلمان در چند هفته گذشته همه چیز را امتحان نموده است تا با ترکیه مصالحه کند. وی نخواست در خصوص تقاضای یونان برای تحریم تسلیحاتی اظهار نظر کند. او فقط اشاره نمود که در اینجا اتفاق نظر کشورهای عضو لازم است. چنین تحریم تسلیحاتی در سطح اتحادیه اروپا در سال گذشته پس از حمله ترکیه به شمال شرقی سوریه شکست خورده بود.

از آنجا که نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا نتوانست در این مورد کاری از پیش ببرد، سران این اتحادیه در نشست خاتمه هفته خود باید در خصوص واکنش نهایی بروکسل بحث نمایند.

گفته می گردد سران دولت های اتحادیه اروپا در صورت تغییر رویکرد ترکیه در بحث اکتشاف گاز در شرق مدیترانه و سایر موارد درگیری، به این کشور پیشنهاد توسعه روابط اقتصادی را داده اند. اما حال که این اتفاق نیفتاده است، چندین کشور عضو خواهان تحریم هایی هستند که دو ماه پیش از آن سخن به میان آمده بود. پیش تر در تابستان بورل تحریم های اقتصادی را به دلیل بالا دریافت اختلافات رد ننموده بود.

در حال حاضر اختلافات زیادی بین اتحادیه اروپا، کشورهای عضو آن و ترکیه وجود دارد. یونان و قبرس آنکارا را به اکتشاف غیرقانونی گاز در شرق مدیترانه متهم می نمایند. اوج درگیری ها بر سر جزیره تقسیم شده قبرس است، جایی که ترکیه به جای رویکرد اروپایی اتحاد مجدد، راه چاره دو کشوری را دنبال می نماید. همچنین نقش ترکیه به عنوان بازیگر تکرو در درگیری های لیبی، سوریه و قره باغ کوهستانی به این موارد اضافه می گردد.

ترکیه چه می گوید

مقامات ترکیه ای پیش از این آمادگی خود را برای حل اختلافات اعلام نموده و حتی از اتحادیه اروپا خواسته اند نقش میانجی را در این میان ایفا نماید. در همین رابطه مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه روز سه شنبه از بروکسل خواست تا در بحث گاز با یونان قبل از نشست سران اتحادیه اروپا میانجیگری کند. خبرگزاری آناتولی به نقل از چاووش اوغلو نوشت: اتحادیه اروپا باید نقش میانجی صادق را به عهده بگیرد.

وزیر خارجه ترکیه می گوید کشورش برای نشان دادن حسن نیت خود سیگنال های مثبتی ارسال نموده است، به عنوان مثال کشتی تحقیقات اکتشاف گاز خود (Oruc Reis) را از اواسط ماه سپتامبر (شهریور) از شرق مدیترانه به خانه فراخوانده است. با این حال، اتحادیه اروپا از آوردن همه طرف ها دور یک میز مذاکره ناتوان است.

دولت ترکیه ادعای یونان و قبرس در خصوص کشف غیرقانونی ذخایر گاز طبیعی در شرق مدیترانه را رد و اعلام می نماید که جستجوی گاز طبیعی قانونی است. با وجود این ادعاها کشتی شناسایی لرزه نگار ترکیه (Barbaros Hayrettin Pasa) هنوز به دنبال منابع گاز طبیعی در جنوب غربی قبرس است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز دوشنبه گفت که امکان ندارد کشورش با داشتن طولانی ترین سواحل دریای مدیترانه صرفا تماشاگر تحولات منطقه باشد. آنکارا منافع خود و ترک های قبرس را نمایندگی می نماید. وی گفت، ترکیه بارها ابراز داشته است که در برابر تهدیدها و باج خواهی ها سر خم نخواهد کرد و زورگویی را تحمل نمی نماید. وی همچنین به اتحادیه اروپا در خصوص ابزار سازی یونان برای فشار به آنکارا هشدار داد.

اردوغان اخیراً با بازدید از شهرک ساحلی واروشا، که قبلاً یونانیان قبرسی در آن ساکن بودند، در شهر توریستی سابق فاماگوستا در قبرس شاقتصادی مسائل جدیدی ایجاد کرد. قبرس از سال 1974 پس از کودتای یونان و مداخله نظامی ترکیه تقسیم شده است. در شمال جمهوری ترکی قبرس شاقتصادی وجود دارد که فقط توسط ترکیه به رسمیت شناخته شده است. جمهوری قبرس که از سال 2004 به عضویت اتحادیه اروپا در آمده است نیز جنوب جزیره را کنترل می نماید.

پیامدهای تقابل اتحادیه اروپا با ترکیه

با توجه به این شرایط اتحادیه اروپا در راستا تقابلی غیرسازنده با ترکیه قرار گرفته است. با این حال کارشناسان گمان نمی نمایند این تقابل بتواند از مسائل موجود در مناسبات آنکارا-بروکسل بکاهد. از یک سو این اقدام می تواند به تشدید رویکرد ترکیه در شرق مدیترانه و ادامه برنامه های اکتشافی این کشور بیانجامد که این امر به نوبه خود به اختلافات با یونان و قبرس دامن می زند و از سوی دیگر احتمال رویارویی نظامی در این منطقه را افزایش می دهد.

اوایل مرداد بود که رسانه های آلمانی گزارش دادند مقامات این کشور توانسته اند از شعله ور شدن جنگ بین ترکیه و یونان جلوگیری نمایند. آنه گرت کرامپ کارن باوئر وزیر دفاع آلمان روز دوم مرداد در برلین بیان کرد که صدراعظم این کشور، آنگلا مرکل، در تازه ترین مناقشه میان آتن و آنکارا توانسته بین ترکیه و یونان وساطت و از بروز یک جنگ در اروپا جلوگیری کند. در روزهای منتهی به این خبر، تحرک نظامی کشتی های جنگی یونان و ترکیه، از جمله در نزدیکی دو جزیره یونانی کرت و رودس افزایش یافته بود و تلویزیون دولتی یونان گزارش داد که کشتی های جنگی این کشور در منطقه رفت و آمد می نمایند و نیروهای نظامی یونان به حال آماده باش درآمده اند.

در حالی که مرکل خود را به عنوان میانجیگر در این مناقشه معرفی نموده، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در نقش مدافع تمام عیار یونان عمل می نماید. وی در همان روز در نشست خبری مشترک با همتای قبرسی خود نیکوس آناستاسیادس به ادعای ترکیه مبنی بر حق حفاری در شرق مدیترانه واکنش نشان داد و گفت، فرانسه مصمم است در این منطقه از منافع کشورهای عضو اتحادیه اروپا دفاع کند.

وجود چنین اختلاف نظرهایی باعث شده که ایفای نقش میانجیگر از سوی اروپا برای حل بحران ناممکن جلوه کند. اروپایی ها در نگاه سنتی خود همیشه در موضع دفاع از یونان به عنوان بازمانده تمدن اروپای باستانی در مقابل بقایای امپراطوری خطرناک عثمانی قرار می گیرند. روی دیگر این سکه اما این است که بیشتر اعضای اتحادیه اروپا عضو پیمان نظامی ناتو بوده و ملزم به دفاع از منافع ترکیه در صورت بروز درگیری نظامی هستند.

اهمیت ترکیه برای امنیت اروپا

همانطور که وزیر خارجه مجارستان گفته است امنیت اتحادیه اروپا به امنیت ترکیه وابسته است. پتر سیارتو اخیرا در نشست با همتای ترک خود در آنکارا تاکید نمود که امنیت اتحادیه اروپا به ترکیه بستگی دارد. وی گفت که اروپایی ها چه بخواهند چه نخواهند، امنیتشان تا حد زیادی در دست ترکیه است.

سیارتو اضافه نمود: ما می دانیم که ترکیه بیش از چهار میلیون پناهنده را پذیرفته است و اگر ترکیه نبود شرایط می توانست بسیار متفاوت باشد، صدها هزار مهاجر در مرزهای اروپا و مجارستان قرار می دریافتد و مشکل مهاجرت به معضلی بسیار بزرگتر از آنچه که هست، تبدیل می شد. به گفته وی ترکیه از مرزهای اتحادیه اروپا محافظت می نماید.

در این شرایط مجارستان امیدوار است که روابط بین اتحادیه اروپا و ترکیه دوباره بهبود یابد زیرا برای حل بحران مهاجران همکاری بین المللی بیش از هر زمان دیگری مورد احتیاج است. سیارتو معتقد است که این همکاری باید مطابق با احترام متقابل و بر اساس قوانین و اعتماد بین المللی باشد. وزیر خارجه مجارستان تاکید می نماید که نباید امنیت ترکیه و اتحادیه اروپا را به خطر بیندازیم و باید به شرایطی که در توافق نامه های امضا شده ذکر شده از جمله یاری اقتصادی به ترکیه عمل کنیم. ترکیه از هر لحاظ یک شریک استراتژیک اتحادیه اروپا است.