بیماری کوه گرفتگی ، بیماری هایی که با افزایش ارتفاع رخ می کنند - کلوب آگهی

بیماری های خفیف:

بیماری ارتفاع ، مسائل موقتی و کوتاه مدت هستند که آسیب جدی به بدن کوهنوردان وارد نمی نماید و با استراحت و کاهش فعالیت های بدنی مرتفع می گردد. گرچه با افزایش ارتفاع شدت این بیماری ها نیز افزایش می یابد اما کمتر دیده شده است که وخامت وضع به حدی رسد که فرد از ادامه مسیر باز بماند. سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، تنگی نفس، سختی در نفس کشیدن، بی اشتهایی و ضعف از جمله مسائلی است که صعود کنندگان با آن ها مواجهه می گردند. در فهرست دسته اول عوارض ناشی از افزایش ارتفاع بیماری هایی نظیر خواب نا آرام، خون ریزی شبکیه چشم و ورم های خارجی نیز دیده می گردد.تنها دو درصد از کسانی که تصمیم به سفر در ارتفاعات داردند به بیماری های خفیف دچار می گردند به نحوی که آنان را از ادامه مسیر باز دارد که معمولاً در ارتفاعاتی بیش از 4000 تا 5000 متر نمود پیدا می نماید و کمتر گزارشی از رخداد چنین عارضه هایی در ارتفاع پایین اعلام گشته است.

خواب نا آرام یا AMSAcute Mountain Sickness :

اختلال در خواب شبانه، کم خوابی، خواب نا آرام، بی قراری در خواب، احساس تنگی نفس در زمان خوابیدن درون کیسه های خواب و یا چادر مسافرتی تنها بخشی از علائم بیماری کوه گرفتگی می باشد. عارضه یاد شده اگر چه آسیب جدی به جسم کوهنوردان وارد نمی نماید اما از نظر روحی شرایط نا متعارفی را ایجاد می نماید که منجر به کلافگی، خواب آلودگی، بی حوصلگی و یا عصبی شدن فرد می گردد. توصیه می گردد که اگر در چنین شرایطی قرار گرفتید از قرص خواب استفاده نموده و یا با استفاده از آرام بخش های خفیف، خواب خود را تنطیم نمایید.

خونریزی شبکیه چشم:

دیده شده است که در ارتفاع بالغ بر 5000 متری از سطح دریا، چشم فرد دچار خونریزی می گردد. این مشکل اگر چه ترسناک جلوه می نماید اما به ندرت به یک مشکل حاد و جدی بدل شده است و برای فرد مبتلا مسائل بینایی به همراه دارد. در چنین مواردی توصیه می گردد که فرد مبتلا به این عارضه، ارتفاعِ محل استقرار خود را کاهش دهد و به استراحت دوره ای بپردازد. پس از استراحتی مختصر فرد می توانند مجدداً به صعود ادامه دهد. دوره استراحت بیماری کوه گرفتگی به بدن فردِ صعود کننده فرصت بازیابی می دهد و با تطابق شرایط بدنی و جو موجود ادامه مسیر بدون عارضه و مشکل خواهد بود.

ورم های خارجی:

در بیماری ارتفاع یکی از عوارضی که منجر به ایجاد مشکل در روند کوهنوردی می گردد تجمع مایع درون بدن می گردد که ورم کردن صورت، بازو و پاها را در پی دارد. ورم های ایجاد شده در قسمت های مختلف بدن موقتی بوده و پس از چندی برطرف می گردد و مسئله ای خاص و حاد به حساب نمی آید اما باید در نظر داشت که استراحت در دامنه کوه و افزایش ارتفاع به صورت تدریجی منجر می گردد که ورم های خارجی دامن گیر کوهنوردان نگردد.

بیماری های خطرناک و حاد:

دسته دوم بیماری ارتفاع بیماری هایی هستند که با استراحت برطرف نمی شوند و احتیاج به مراجعه به پزشک و مصرف مواد دارویی دارد. بیماری هایی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد اگر به صورت جدی تحت درمان قرار نگیرند و به صورت سرسری و بی تفاوت از آن ها عبور گردد، در دراز مدت مسائل متعددی را برای افراد در پی خواهد داشت. به همین علت است که پیش از سفر به کوهنوردان اعلام می گردد که در صورت مشاهده هر یک از علائم بیماری های خطرناک صعود را متوقف نموده و به مراکز پزشکی مراجعه گردد.

ورم مغزی:

در مجموعه درد های بیماری کوه گرفتگی ورم مغزی را می توان به عنوان بیماری بسیار نادر و جدی ارتفاع معرفی کرد. این بیماری که به علت تجمع مایع درون مغز پدید می آید، دارای علائمی است که در صورت مشاهده هر یک از آن ها باید سریعاً ارتفاع را کاهش داد و فرد را مداوا نمود. عدم تعادل در راه رفتن را می توان نشانۀ اولیۀ این عارضه دانست. در پی آن بهم خوردن تعادل، خواب آلودگی متوالی و گیجی را نیز می توان سایر علائمی دانست که زنگ خطر را به صدا در می آورند. در پاره ای از مواقع فرد در کنار مسائل ذکر شده دچار دوبینی نیز می گردد.

ورم ریوی:

ممکن است در زمان حرکت به سمت ارتفاعات مایعات درون بدن در قسمت شش کوهنوردان متجمع گردد و ورم ریوی حادث گردد. در این حالت فرد مبتلا به بیماری ارتفاع دچار اختلال در تنفس می گردد و صدایی شبیه قل قل در زمان تنفس در قسمت سینه به وجود می آید. در صورت سهل انگاری ممکن است فرد به سرفه های متوالی نیز دچار گردد که بی وقفه ادامه دارند و اجازه تنفس صحیح را نمی دهند. کم کردن ارتفاع و حرکت به طرف دامنه کوه اولین اقدامی است که در مواجهه با ورم ریوی باید صورت گیرد. اگر با کاهش ارتفاع و رسیدن به ارتفاع 500 متری همچنان مشکل بیماری کوه گرفتگی به صورت جد ادامه داشت، استفاده از ماسک اکسیژن و دارو های مرتبط با عارضه های تنفسی توصیه می گردد.

پیشگیری و درمان کوه گرفتگی با استفاده از شیوه هم هوایی

در روز های اولیۀ صعود و در صورتی که افراد گروه تجربه اول صعود خود را سپری می کنند توصیه می گردد که زمان حرکت به طرف قله را طولانی تر کنند. به این صورت که به مرور ارتفاع را افزایش دهند و در هر مقطع از افزایش ارتفاع مدتی را به استراحت بپردازند. اگر چه این کار منجر به طولانی تر شدن زمان سفر می گردد اما این عمل که به آن هم هوایی گفته می گردد زمینه ساز جلوگیری از کوه گرفتگی می گردد و بیماری ارتفاع افراد را تقلیل می دهد. زمانی که ارتفاع به تدریج و با سرعت کمی افزایش می یابد بدن این فرصت را پیدا می نماید که خود را با شرایط جوی موجود وفق دهد و عملکرد خود را با ویژگی های محیط تطبیق دهد. هم هوایی در صعود هایی با ارتفاع بسیار زیاد جزو غیر قابل انکاراز برنامه کوه پیمایی می باشد اما بهتر است که در سفرهایی با ارتفاع کمتر نیز رعایت گردد تا هم به نحوی پیشگیری صورت گیرد و هم در صورت رخ داد عارضه درمان صورت پذیرد.

درمان دارویی، راهکار نهایی

ممکن است هم هوایی یاری لازم را در درمان بیماران و مبتلایان انجام ندهد به خصوص اگر فرد به بیماری های خطرناکی از بیماری کوه گرفتگی دچار گردد. در چنین شرایطی کوه گرفتگی به روش شیمیایی و با استفاده از دارو های مرتبط برطرف می گردد. گاهی چنان توانایی های جسمی فرد به علت کوه گرفتگی محدود می گردد که فرد ترجیح می دهد از داروهای شیمیایی استفاده کند و اجازه استراحت و هم هوایی را به بدن نمی دهد. اگر چه نقش پر رنگ این محصولات را نمی توان نادیده گرفت اما بهتر است فرصت لازم به درمان بیماری های خفیف داده گردد و در صورت عدم بهبودی به راه دوم روی آورد. دارو های پیشنهادی برای درمان و برطرف علائم آزار دهنده به توضیح زیر است:ماسک اکسیژن مخصوص ارتفاعات برای درمان مسائل تنفسی و ریوی* نفادوفین، دگزامتازون و دکدرون، آسپیرین، پانادول به منظور برطرف سردرد و سر گیجه و درد های داخلی* آوومین، استاجرون و استیمتیل برای بهبود حالت تهوع و سرگیجه

نکاتی مهم پیش از عزیمت به ارتفاعات

1- افرادی که دارای آمادگی جسمانی مناسب هستند و از استعمال دخانیات به دور بوده اند کمتر دچار کوه گرفتگی می شوند. داشتن آمادگی جسمانی تجربۀ کوه پیمایی شیرین را میسر می سازد.

2- افرادی که دارای بیماری های قلبی، عروقی ریوی هستند و یا مبتلا به فشار خون بالا می باشند بهتر است پیش از صعود با پزشک معالج خود مشورت کنند و دارو های خود را به همراه داشته باشند

3- بهتر است پیش از سفر و در حین سفر به اندازه زیاد آب مصرف گردد، چرا که هم هوایی آب زیادی را از بدن می گیرد و با از دست دادن مایعات بدن همراه است.

4- در طول سفر از کوشش های بی مورد و حرکات جسمانی اضافه بپرهیزید و به بدن خود این اجازه را بدهید که تمام سعی ما در این بود که نکاتی را درباره کوه و دربار بیماری ارتفاع به شما خواننده عزیز انتقال دهیم. امید است که این نوشتار گامی موثر در این زمینه برداشته باشد.