گلوله باران مناطق غیرنظامی و شروع جنگ شهرها در ایران - کلوب آگهی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرنگاران، رژیم بعثی عراق، در طول هشت سال دفاع مقدس، همیشه پس از شکست در جبهه های جنگ با توسل به بمباران مناطق مسکونی و غیرنظامی سعی کرد تا شکست خود را پنهان کند. با فرار بعثیان به عمق خاک عراق و خارج شدن شهرهای زیادی از زیر آتش توپخانه و موشک های بُردِ متوسطِ عراق، دولت های غربی، موشک هایی با بُرد بلند در اختیار رژیم بعث گذاشتند و بار دیگر، سیاست بمباران مناطق مسکونی، از سر گرفته شد. در جریان این بمباران ها، عده زیادی از مردم بی پناه در شهرهای مختلف کشور به خاک و خون کشیده شدند. ما هم اکنون در سالروز مقطع دوم جنگ شهرها قرار داریم که از چهار تا 25 خرداد سال 64 به طول انجامید. بازخوانی بخشی از تحلیل حوادث سیاسی، نظامی و اجتماعی دوران جنگ شهرها به روایت محمدحسین پیکانی در کتاب جنگ شهرها و دفاع موشکی در ادامه می آید:

اصطلاح جنگ شهرها از اسفندماه سال 63 و در اواسط دوره جنگ بین ایران و عراق رایج شد و قبل از آن تحت عنوان بمباران مناطقه مسکونی یاد می شد. این اصطلاح بیانگر مناطق مسکونی، غیر نظامی، تجاری و فرهنگی است ولی در بیان دقیق تر منظور از شهرها در اینجا منطقه غیر جنگی یا منطقه ای است که در آن نیروهای مسلح درگیر نبرد نیستند یعنی می توان حوزه دولت در جنگ را به دوبخش تقسیم کرد: جبهه جنگی مناطقی که درگیری ها و مخاصمات به صورت واقعی و عملی در آنجا صورت می گیرد. پشت جبهه سایر مناطق یک کشور یا دولت که در آن نیروهای متخاصم با هم تماس و برخورد ندارند این حوزه شامل شهرها، روستاها، مناطق تجاری و مالی جنگل ها، منابع طبیعی رودخانه ها و... فضای آن ها می گردد.

جنگ شهرها دارای دو مفهوم عام و خاص است: جنگ شهرها به مفهوم عام؛ بیانگر نوعی عملیات نظامی است که با به کارگیری نیروی هوایی، هوانیروز، توپخانه های سنگین، پایگاه های موشکی، سلاح هسته ای در مقابله با شهرها، مناطق مسکونی و سایر مناطق غیر رزمی و با هدف ایجاد رعب و وحشت و گاه تخریب و ناتوان سازی طرف مقابل صورت می گیرد. می توان به مواردی از آن اشاره نمود: پرواز هواپیماها و بالگردهای دشمن بر فراز مناطق مسکونی، فرهنگی و مالی طرف مقابل، شکستن دیوار صوتی، پخش اعلامیه ها و شایعات به وسیله هواپیما، بالگرد و...، بمباران هوایی، به کارگیری سلاح شیمیایی، گلوله باران مناطق غیرنظامی به وسیله توپخانه، پرتاپ موشک ها و بمب های راهنمایی شونده و به کارگیری سلاح های هسته ای.

جنگ شهرها صرفاً یک جنگ هوایی نیست بلکه می تواند از روی زمین توپخانه، سایت ها و پایگاه های موشکی و... از دریا نیز صورت گیرد همانگونه که تقریبا این اشکال در جنگ ایران و عراق هم مشاهده شد. این جنگ در مقطع و زمان حساسی از جنگ ایران و عراق شروع می گردد اصطلاح جنگ شهرها در همین مقاطع خاص جایگزین اصلاحاتی چون بمباران هوایی، حملات هوایی یاجنگ هوایی و.. می گردد. شروع جنگ شهرها توسط رژیم عراق با اهداف و مقاصد متعددی رو به رو بوده است این اهداف به این توضیح است:

1- تضعیف اراده مردم

2- کوشش در جهت خنثی کردن عملیات های رزمی ایران و یا جبران شکست

3- کاهش توان مالی کشور

4- کاهش اعزام و حرکت نیروهای مردمی به جبهه های جنگ

6- تشدید جنبه فرسایشی جنگ

7- جنگ شهرها اهرم قدرت های عظیم: قدرت های عظیم به منظور افزایش میزان نفوذ خود بر جنگ و یا تحت تاثیر قرار دادن اقدامات قدرت های دیگر از اهرم های متعدد استفاده می کردند یکی از این اهرم ها به صورت عینی و عملی در جنگ شهرها ظهور می یافت. به عنوان مثال شوروی برای خنثی کردن کوشش های صلح سازمان ملل که با ابتکار غرب شروع می شد عراق را تشویق به شروع جنگ شهرها می کرد.

ورود موشک های ساخت شوروی در مراحل سرانجام جنگ، اقدام دیگری از سوی شوروی بود که نشان می داد این کشور مایل است با پیچیده تر ساختن جنگ و در اختیار دریافت ابزار این پیچیدگی میزان نفوذ خود را در به سرانجام رساندن این مناقشه افزایش دهد.

8- افزایش زمینه های مداخله در جنگ ایران و عراق: با شروع جنگ شهرها و گسترش شهرها و گسترش دامنه جنگ به مناطق غیرنظامی، عملا زمینه برای مداخله سازمان های بین المللی و قدرت های عظیم فراهم تر از گذشته می شد. پس جنگ شهرها از این جنبه نیز می تواند مورد ارزیابی قرار گیرد. بعضی از این اهداف از سوی عراق و بعضی از سوی غرب اعمال می شد، هرچند عمده آن ها مورد تایید هر دو بود.